De waarde van winkelvastgoed staat onder druk als gevolg van de coronacrisis, blijkt uit een nieuw Insights-rapport van ABN Amro. Na een stabiele periode tussen 2016 en 2019 is de waarde van de totale voorraad retailvastgoed in 2020 met 5,7 procent gedaald. Daarmee blijven winkels flink achter bij de waardeontwikkeling van andere vastgoedtypes, zoals kantoren. De verwachting is dat deze ontwikkeling de komende twee jaar verder zal doorzetten, met een krimp van 7 procent in 2021 en een krimp van 2 procent in 2022.

Vierkante meterprijzen dalen

Gevolg is dat er ook minder voor winkels wordt betaald. De landelijke transactieprijzen (de prijzen waartegen winkels worden verkocht, red.) daalden in 2020 met 11,5 procent ten opzichte van een jaar eerder. In 2019 ging het om een daling van 10,5 procent. Daarbij zijn grote verschillen tussen de regio’s te zien. Zowel in Noord-Holland (12,4%) als Zuid-Holland (-11,9%) daalde de vierkante meterprijs het afgelopen jaar hard, harder dan in 2019. Gelderland (-3,9%) en Limburg (-2,6%) lieten in 2020 juist een minder sterke daling zien dan in 2019. Noord-Brabant had in 2019 eveneens te maken met een sterke daling van de vierkante meterprijzen, maar zag deze in 2020 juist met 5,2 procent stijgen.

Meer leegstand in het zuiden

Door de steunmaatregelen van de overheid nam de leegstand in 2020 slechts beperkt toe, al zijn ook op dit gebied grote regionale verschillen te zien. Met name in de zuidelijke provincies is het aantal lege winkelpanden fors gestegen. Vooral in Limburg is de leegstand met 12,3 procent hoog (Locatus, maart 2021). Als verklaring wordt in het rapport gewezen op het relatief hoge aantal mode- en schoenenwinkels in Limburg en Noord-Brabant; respectievelijk 9,2 en 8,4 procent tegenover een landelijk gemiddelde van 7,9 procent. Dit zijn juist de sectoren die in 2020 hard werden geraakt. Daarnaast misten deze provincies de toeristen uit België en Duitsland, een belangrijke groep.

Meer geïnvesteerd in nieuwe winkels

ABN Amro voorziet dat de leegstand ook landelijk verder zal toenemen als de overheidssteun wordt afgebouwd. Toch hebben de negatieve voorzichten voor winkelvastgoed en de leegstand volgens het rapport nog niet geresulteerd in minder nieuwbouw. In 2020 werd 14,9 procent meer geïnvesteerd in de aanbouw van nieuwe winkels dan het jaar ervoor, in totaal 107 miljoen euro. Mogelijke verklaringen zijn dat vergunningstrajecten vaak lang duren of dat er tussen gemeenten onderling weinig afstemming is over waar nieuwe winkels worden gebouwd, wat in het verleden vaak het geval was.

Foto: Schoenvisie