Het is een onwerkelijk gezicht. Het centrum van Utrecht, waar je gewoonlijk over de hoofden kunt lopen, is op een enkele passant na uitgestorven. Het is dinsdagmiddag, even na twaalven, en zonnig. “Normaal is het hier op doordeweekse dagen tussen twaalf en twee behoorlijk druk. Zeker als het lekker weer is”, zegt Jan Telkamp, mede-eigenaar van Telkamp Schoenen in de Utrechtse Choorstraat. De retailer heeft ook een vestiging in Woerden. “Veel mensen gaan tijdens de lunch even de stad in voor een boodschap of broodje. Dat publiek missen we nu; de meesten werken waarschijnlijk allemaal vanuit huis.”

De enkeling die het centrum wel bezoekt, stuitte ’s ochtends op een hoop dichte deuren. Een aantal ondernemers hanteert aangepaste openingstijden en gaat pas tussen 12:00 uur en 13:00 uur open, waar dat normaal tussen 9:30 en 10:00 uur is. Grote bedrijven als Dr. Martens en Timberland kiezen ervoor om voorlopig helemaal dicht te blijven. “Met andere woorden: iedereen doet iets anders”, zegt Telkamp. “Ik zou daarin liever gezamenlijk optrekken, om duidelijkheid te verschaffen voor de consument.”

Open zolang het mag

Zolang het mag en verantwoord is, houden veel zelfstandige ondernemers in de Utrechtse binnenstad de deuren open voor publiek. “Elk paar schoenen dat we in deze dagen kunnen verkopen is er één”, knikt Mark van Liere, de eigenaar van Manelli. De schoenenwinkel zit in de Zadelstraat, een straat met veel zelfstandige ondernemers. De meesten zijn op het moment van bezoek open. Alleen bij de duurzame conceptstore Nukuhiva is het licht uit. Van Liere: “We moeten het van de fysieke winkel hebben, want we verkopen niet online. De komende periode willen we klanten via social media meer gaan informeren over onze collectie.”

‘Elk paar schoenen dat we in deze dagen kunnen verkopen is er één’

Na de persconferentie van donderdag 12 maart, waarin de eerste coronamaatregelen werden aangekondigd, liep het bezoek aan de winkelstraat volgens Van Liere direct terug. “Tijdens de koopavond op donderdag en vrijdag overdag was het stil. Zaterdag was wel een goede dag, al staat het niet in verhouding tot een normale zaterdag. Maar daarna gebeurde er eigenlijk vrijwel niets meer. Jij bent de eerste die vandaag is binnengekomen.”

Maximum van 40 bezoekers

Dat is ook de ervaring van Kim Compen, de assistent-storemanager van Omoda Utrecht. “Na het weekend is het in de stad volledig stilgevallen”, zegt ze. “Het is bizar. We hanteren een maximum van 40 personen in de winkel, maar ik denk dat we in de afgelopen twee dagen (maandag en dinsdag, red.) daar in zijn totaal niet eens op uitgekomen zijn.” Dat limiet is ingesteld om klanten voldoende ruimte te geven; Omoda hanteert net als de andere retailers een minimale afstand van anderhalve meter tussen verkoper en klant. Winkelmedewerkers helpen klanten niet bij het passen van de schoenen en meten geen (kinder)voeten op. Het is jammer dat ze daardoor niet de service kunnen verlenen die ze gewend zijn, vinden de ondernemers. Maar ieders gezondheid staat voorop.

Qua timing kon de coronacrisis bijna niet beroerder, want de nieuwe voorjaarscollecties staan in de winkel en na weken van storm en regen dient de lente zich in deze tweede week van maart eindelijk aan. Van Liere (Manelli): “Dit is de periode waarin mensen weer zin krijgen om iets nieuws te kopen. Hopelijk doen ze dat uiteindelijk toch bij de kleine zelfstandigen en niet online. Ik ben vooralsnog optimistisch, maar de onzekerheid maakt het lastig. We kunnen weinig anders doen dan het uitzitten en de maatregelen van de overheid afwachten.”

‘We zijn begonnen met ‘same day delivery’ en bezorgen de orders zelf’

Creatieve oplossingen

Dat betekent niet dat de Utrechtse retailers bij de pakken neer gaan zitten. Frederiek Waninge van vrouwenmodeboetiek House of Fred aan de Steenweg zet vol in op de verkoop via Instagram, waar ze meerdere keren per dag nieuwe outfits laat zien. “Ik ben ervan overtuigd dat we dit gaan overleven”, zegt ze in een persoonlijk bericht tegen haar volgers. “Maar niet zonder jullie hulp. We hopen dat we jullie de komende weken eindeloos kunnen inspireren met onze Instagramposts en -stories. Pas goed op jezelf en als je de mogelijkheid hebt, hoop ik dat je ons blijft volgen en steunen.” Telkamp Schoenen introduceert ‘same day delivery’ voor bestellingen op de webshop. De ondernemers leverden de orders hoogstpersoonlijk tot aan de voordeur af. Soms zelfs binnen een uur, tot grote vreugde van klanten. “Daar hebben we een hoop enthousiaste reacties op gehad”, knikt Telkamp. “Voor nu is het een kwestie van blijven ademen en gewoon doorgaan.”

Foto’s : Wilke Wittebrood