TOP

Mag je foto’s van winkeldieven op internet zetten?

De eigenaar van een lingeriewinkel die 23 mei werd bestolen heeft foto´s van de daders op YouTube en Facebook geplaatst. Mag dit? En wat levert het op?

Op vrijdag 23 mei 2014 hebben drie vrouwelijke dieven voor 2.000 euro aan artikelen gestolen bij Silk Lingerie in Oostvoorne. Eigenaar Janine Noort heeft de camerabeelden op Youtube en Facebook geplaatst. Ze looft een beloning uit voor de gouden tip die leidt tot aanhouding van de dieven. De vraag die rijst is of het plaatsen van foto’s van de (vermeende) daders op internet wel geoorloofd is. En, ook niet onbelangrijk, wat levert het uiteindelijk op?

Gevaren en consequenties

In juli 2013 zei de Bond van Wetsovertreders nog in de Volkskrant dat het online plaatsen van foto’s van vermeende winkeldieven door burgers gevaren en consequenties met zich meebrengt. Het verspreiden van beelden van verdachten zou namelijk in strijd (kunnen) zijn met de privacy van de vermeende daders. Pieter Vleeming, voorzitter van de Bond, zei toen: “Iedereen plaatst maar foto’s online. Het is niet aan burgers maar aan politie en justitie om verdachten op te sporen. Verdere verruiming van de inzet van camera’s is in strijd met onze privacywetgeving en het strafrecht.”

Door het online plaatsen van beelden van vermeende daders zouden burgers (en ondernemers) volgens de Bond zelfs kunnen worden vervolgd voor smaad of laster. Bovendien kunnen winkeldieven een aanzienlijk lagere straf krijgen als zij digitaal al aan de schandaal zijn genageld. In de eerste helft van 2013 kregen alleen al dertien daders hierdoor een lagere straf.

Nieuwe wet

Aanleiding van de waarschuwing  was de oproep van Bovag en Detailhandel Nederland. De brancheorganisaties vroegen Staatssecretaris Teeven vorig jaar zomer om haast te maken met een wetsvoorstel om de mogelijkheden voor cameratoezicht door particulieren te verruimen. Teeven werkte al enige tijd aan een wetsvoorstel dat beelden van particuliere bewakingscamera’s sneller bruikbaar moet maken voor de opsporing van dieven en inbrekers. Tot op heden is er nog geen nieuwe camerawet in werking getreden. Wel is het wetsvoorstel goedgekeurd door de Tweede Kamer. De wet zal nu worden voorgelegd aan de Eerste Kamer.

Hoofdschoppers

Het uploaden van foto’s van vermeende daders werd veel besproken in begin 2013, toen er een filmpje op het internet was geplaatst van de bekende ‘hoofdschoppers’. Binnen een paar dagen werd het filmpje 500.000 keer bekeken. Twee van de daders schrikken zo dat ze zich direct melden bij de politie. Niet lang daarna zijn alle daders herkend en staan allen met naam en foto op het internet. De resterende zes hoofdschoppers melden zich daarop eveneens bij de politie. Ook in deze zaak kregen de daders van de rechter een ‘strafkorting’ wegens het integraal en herkenbaar uitzenden van de beelden van de mishandeling.

Belangenafweging

Het uploaden van beelden van daders lijkt dus effect te hebben op de opsporing, maar leidt veelal tot een lagere straf. Of foto’s en camerabeelden van een diefstal op internet mogen worden gezet, hangt af van het geval. Elke keer weer moeten de vrijheid van meningsuiting van degene die het beeld online zet en het belang van opsporing worden afgewogen tegen de privacy van de vermeende daders. Veel mensen vinden dat daders geen privacy verdienen. Maar tot dat een rechter de daders heeft veroordeeld, staat zijn zij voor de Nederlandse wet nog steeds onschuldig. Als de nieuwe ‘camerawet’ in werking treedt zal minder snel sprake zijn van een ongeoorloofde privacyschending. Vind jij dit terecht?

Lees ook: Mag ik een camera ophangen in mijn winkel?