Foto: Pierre-Ange Carlotti/Amina Muaddi

Op 15 juni 2021 bracht Isabel Marant een remake uit van een schoen waarvan iedereen dacht dat-ie diep in het collectieve modegeheugen was weggestopt. Precies tien jaar na de introductie van het origineel kwam de Franse modeontwerper met een nieuwe versie van haar iconische Bekett-sneaker met sleehak, ook wel bekend als de ‘original ugly sneaker’.

De relaunch past binnen een bredere trend. In de slipstream van de Y2K-rage, die teruggrijpt op het modebeeld van de jaren nul, is ook de in die periode veel geziene sleehak teruggekeerd. Een nieuwe generatie ontwerpers heeft de stijl herontdekt, afgestoft en in frisse uitvoeringen uitgebracht. Populair zijn de Olympia-wedge van Maryam Nassir Zadeh en de Lupita Glass-wedge van Amina Muaddi, twee van de designers van het moment. Met het monochrome kleurgebruik, de transparante elementen en de vloeiende lijnen zijn hun versies van het retro schoenmodel helemaal van nu.

Kenmerkende wigvorm

De sleehak is een hak die doorloopt onder de hele schoen en waarvan de achterzijde hoger is dan de voorkant. Daardoor ontstaat de kenmerkende wigvorm (wedge) waaraan de stijl zijn naam dankt. Die geeft het effect van een hoge hak, maar dan met meer stabiliteit, doordat het gewicht van de drager over een groter oppervlak wordt verdeeld. Sleehakken zijn meestal van kurk, hout of rubber en soms bedekt met leer of textiel. Een andere veelvoorkomende variant is de espadrille wedge, die in 1970 is ontwikkeld door de Spaanse fabrikant Castañer in opdracht van Yves Saint Laurent.

De zolen zijn vaak voorzien van een plateau voor extra hoogte, al zijn de sleehak en platformzool niet met elkaar te verwarren. De stijlen hebben wel een gedeelde geschiedenis. Die begint bij de ‘chopine’, een platformschoen die in de vijftiende eeuw zijn debuut maakt aan de voeten van de vrouwelijke bovenklasse in Venetië en daarna uitwaaiert over Europa. Bij chopines ligt het gewicht vaak op de voorvoet; met de zwevende hak hebben de schoenen iets van de ‘floating heel’-constructies die we bij wedges ook wel zien.

Materiaaltekorten

De moderne sleehak ontstaat in het Italië van de jaren dertig. Het land kampt met materiaaltekorten, een gevolg van de economische sancties die worden afgekondigd als de fascistische leider Benito Mussolini in 1935 Ethiopië binnenvalt. Aangezien er nauwelijks leer en staal voorhanden is, slaat de Italiaanse schoenenontwerper Salvatore Ferragamo aan het experimenteren met hakken van kurk – hetzelfde materiaal dat eeuwen eerder voor de plateaus van de chopines werd gebruikt. Ferragamo vult de ruimte tussen de hiel en de bal van de voet met samengeperste kurk op en patenteert zijn uitvinding in 1937.

Ferragamo’s ‘wedge heel’ wordt in de jaren die volgen de lieveling van de modepers, vanwege de veelzijdigheid en het comfort ervan. De populariteit krijgt bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog een extra boost doordat er dan opnieuw een tekort aan grondstoffen als leer en rubber ontstaat. Wat voorhanden is, gaat naar het leger. Voor vrouwen is het dragen van kurken sleehakken een manier om solidariteit met de soldaten te tonen. Twee jaar na de oorlog introduceert Ferragamo een nieuw model met een ‘zwevende’ sleehak in de vorm van een F, naar zijn achternaam. Hij wint er een belangrijke modeprijs mee, de Neiman Marcus Award.

Geliefd én gehaat

Na de glorietijd in de jaren dertig en veertig gaat het af en aan met de populariteit van de sleehak. De stijl kent in de jaren zeventig, negentig en de jaren nul opnieuw oplevingen. De sandaal met sleehak blijft de meest geziene variant; vooral in de zomer dragen vrouwen de schoenen graag als alternatief voor pumps of sandalettes. Maar de wedge begint ook onder andere modellen op te duiken. Zoals veterschoenen, laarzen en natuurlijk de Bekett-sneakers van Isabel Marant – dé it-schoen van de vroege jaren tien.

Feit is wel dat de liefde voor wedges niet door iedereen wordt gedeeld. Een van de bekendste ambassadeurs van de sleehak is Kate Middleton, de hertogin van Cambridge; ze droeg de schoenen zelfs tijdens het fotomoment met haar pasgeboren zoontje George in 2013. Maar hoe dol de hertogin ook op haar wedges is, ze zal ze nooit dragen in het bijzijn van koningin Elizabeth. De sleehak mag dan een grote schare fans hebben, de Queen vindt ze afschuwelijk.

Dit artikel verscheen het eerst in Schoenvisie magazine.