Foto: Ryan Emberley (CNW Group/Bata Shoe Museum)

“Een mijlpaal? Voor mij voelt het als vijftig dagen.” Dat zei de befaamde schoenenontwerper Manolo Blahnik, inmiddels 79, tegen Footwearnews over het 50-jarige bestaan van zijn gelijknamige label in 2021. Zijn (merk)naam is in die vijf decennia uitgegroeid tot synoniem voor luxe en vaak torenhoge stiletto’s. Zijn ontwerpen – ‘Manolo’s’ – kenmerken zich door hun vrouwelijkheid, delicate elegantie en rijke details. Niet gek dus dat Blahnik een gloeiende hekel heeft aan de lompheid die het huidige modebeeld domineert: de populariteit van (chunky) sneakers en – o horror – de comeback van de grove platformzool.

Het zijn stijlen die je niet zult terugvinden in zijn omvangrijke archief en al helemaal niet in de Our Golden Year-collectie waarmee hij zijn jubileum vierde. Die bestaat uit volledig in goud uitgevoerde klassiekers, zoals de satijnen Hangisi-pump met kristallen juweel op de neus. Die schoen is bij het grote publiek beter bekend als Carrie Bradshaws ‘something blue’ tijdens haar bruiloft met Mr. Big in de Amerikaanse televisieserie ‘Sex and the City’. Het kwam dan ook als een grote verrassing toen de stilettokoning dit voorjaar de handen ineensloeg met het oerdegelijke Birkenstock, bekend om zijn ergonomische voetbedden. Het smaakte naar meer; de tweede collectie is inmiddels een feit.

A Midsummer Night’s Dream

Manolo Blahnik is min of meer per toeval in de schoenen terechtgekomen. De designer wordt in 1942 geboren als Manuel ‘Manolo’ Blahnik Rodríguez op het Canarische eiland La Palma, als zoon van een Spaanse moeder en een Tsjechische vader. Hij studeert literatuur en architectuur aan de Universiteit van Genève en trekt daarna naar Parijs, waar hij zich onderdompelt in de wereld van kunst en decorontwerp. Een vastomlijnd toekomstplan heeft hij dan nog niet. Dat verandert als hij in 1969 de legendarische moderedacteur Diana Vreeland ontmoet, die op dat moment als directeur voor het MET Costume Institute werkt. Blahnik, dan 29 jaar oud, laat haar zijn kostuumschetsen voor ‘A Midsummer Night’s Dream’ zien. Vreelands oog blijft hangen bij een van de schoenen, een met klimopbladeren gedecoreerde sandaal. Focus je dáárop, adviseert ze hem, een advies waarvoor hij haar nog altijd dankbaar is.

Niet lang daarna sleept Blahnik zijn eerste klus binnen: in 1971 verzorgt hij de schoenen voor de catwalkshow van de Britse modeontwerper Ossie Clark. Alleen vergeet hij de crêpe-rubberen hakken van zijn pumps te verstevigen. Simpelweg omdat hij niet weet dat dat nodig is; hij heeft immers nooit een opleiding tot schoenmaker gevolgd. Met als gevolg dat de constructie door de warmte zijn stevigheid verliest en begint te wiebelen. “Een vreselijke fout”, zegt Blahnik daarover in ‘The Manolo Blahnik Archives: A New Way of Walking’, een virtuele expositie ter ere van zijn jubileum. “Die ‘wiebelschoenen’ hadden mijn carrière al kunnen breken voor die goed en wel begonnen was.” Het tegenovergestelde gebeurt; hij wordt ingehuurd om de schoenenlijn voor de luxe modezaak Zapata in Londen te ontwerpen en neemt dat bedrijf in 1970 met tweeduizend geleende ponden over. Die winkel wordt de eerste Manolo Blahnik ‘boutique’.

Van Marie Antoinette tot Carrie Bradshaw

Blahnik is altijd meer ontwerper dan businessman geweest en stelt daarom in 1981 zijn zus Evangelina aan als managing director. Een jaar later gaat hij in zaken met ondernemers George Malkemus en Anthony Yurgaitis (die samenwerking loopt tot 2019, zes jaar nadat Blahniks nicht Kristina haar moeder Evangelina opvolgt als nieuwe CEO). Zij beperken de distributie tot prestigieuze warenhuizen als Barneys en Bergdorf Goodman. Na Ossie Clark omarmen in de jaren tachtig en negentig ook modeontwerpers als Yves Saint Laurent en John Galliano zijn designs. Met in hun kielzog een schare beroemde fans, onder wie de Britse prinses Diana. Maar de meeste mensen zullen Manolo Blahnik vooral kennen als een van de lievelingsmerken van stijlicoon Carrie Bradshaw, de schoenenverslaafde ‘leading lady’ van ‘Sex and the City’ (1998-2004). Of wellicht uit de film ‘Marie Antoinette’ (2006), waarvoor Blahnik de schoenen ontwierp. De film won een Oscar voor Beste Kostuumontwerp.

Ook nieuwe generaties blijven de ontwerper vinden. Zo werkte Blahnik samen met Vetements (winter 2016-2017) en waren zijn creaties tijdens de New Yorkse modeweek voor winter 2018-2019 in maar liefst vier catwalkshows te zien, waaronder die van Carolina Herrera en Jason Wu. In de pas verschenen reboot van ‘Sex and the City’ – ‘And just like that’ – speelt het merk opnieuw een grote rol. En ook regisseur Baz Luhrmann klopte bij Blahnik aan, voor de schoenen voor zijn nieuwe biopic over Elvis (2022). Maar zijn grootste prestatie, zegt de ontwerper tegen modeblog Fashionista, is dat hij er nog altijd is. “Not everybody makes it that far.”