De mooiste vergaderzaal van de firma Verenigde Bedrijven Nimco in Berg en Dal – een lichte ruimte met hoge ramen, die uitzicht bieden op het groen van landgoed de Wijchert en het weelderige rivierenlandschap erachter – heet sinds 25 mei de Jan Krol-zaal. Een eerbetoon aan Nimco’s oud-directeur, die op deze stralende lentedag zijn afscheidsfeest viert. Jan Krol (65) deed in 2013 al een stap terug door de leiding aan zijn jongere broer Max (56) over te dragen. Nu gaat hij officieel met pensioen. Krol, lachend: “Niet helemaal, hoor. Ik heb nog steeds een aantal vastgoedportefeuilles onder me. Nimco is in 1904 begonnen als fabrikant van kinderschoenen. We hebben nog steeds een prachtig fabriekspand in Nijmegen dat ik in oude luister aan het herstellen ben. Er komen zorgappartementen in, een begeleid wonen-project voor jongvolwassenen met autisme. Naast woningen opent er ook een speciale lunchroom – het ‘Droomcafé’ – waar mensen met een beperking komen te werken. Eén van hun werkzaamheden: (appel)taarten bakken. Niet alleen voor de lunchroom, de bedoeling is dat ze aan het bedrijfsleven in Nijmegen en omstreken gaan leveren.”

Verdwijnende schoenenindustrie

De Verenigde Bedrijven Nimco legt zich tegenwoordig toe op twee activiteiten: de productie van orthopedische schoenen in opdracht (Nimco Made 4 You) en het eigen comfortschoenenmerk Xsensible. Krol, de oudste van drie broers, stapt in 1971 op achttienjarige leeftijd als tweede generatie in het familiebedrijf. Zijn vader Adriaan is drie jaar eerder gevraagd om het noodlijdende Nimco over te nemen. “De schoenenindustrie was uit Nederland aan het verdwijnen”, herinnert Krol zich. “Dat trof ook Nimco. Mijn vader werkte destijds als verkoopdirecteur voor Durea en werd – veel te laat – gevraagd het bedrijf te redden.” Ieder ander had de boel waarschijnlijk opgedoekt, maar Adriaan Krol niet. “Hij wilde zeker weten dat zijn zoons zich later niet zouden vervelen”, lacht Krol. Droog: “Nou, dat is hem gelukt.”

Lees ook: ooit werden er in Nijmegen maar liefst 3 miljoen schoenen per jaar geproduceerd. Nu is er een tentoonstelling, Nijmegen Schoenenwerk.

‘Parasiet’ in de markt

De inspanningen van zijn vader ten spijt wordt de fabriek niet veel later stilgelegd. De schoenenvakhandel neemt Nimco’s producten niet meer af – te duur – waarop Adriaan Krol besluit het heft dan maar in eigen hand te nemen. Het fabriekspand wordt omgebouwd tot een winkelcentrum met onder meer een Nimco-schoenenzaak. In de jaren ’70 en ’80 verkoopt de familie hun producten hier direct aan de consument. “Je kunt je voorstellen dat de markt daar niet zo blij mee was”, zegt Krol. “De schoenenbranche zag ons als een soort parasiet. Toen we later een eigen retailtak opzetten (House of Shoes, red.) hebben we daar nog jaren last van gehad.”

Nieuwe productietak

De jonge Krol houdt zich ondertussen met andere zaken bezig. “In 1953 hadden we in samenwerking met de Sint Maartenskliniek in Nijmegen een speciale schoen met beugelapparatuur ontworpen voor kinderen met een open rug. Dankzij die schoen hoefden ze niet de hele dag in bed te liggen, maar konden ze weer staan en lopen. Toen Nimco de fabriek sloot kwam de productie daarvan ook stil te liggen. Dat terwijl er nog steeds vraag naar was. We hadden de kennis nog steeds in huis, dus besloot ik de productietak opnieuw op te zetten. Daar is later Nimco Made 4 You uit voortgekomen.”

Jan & Jan

Dit doet hij vanaf 1979 samen met Jan Toornend, de eigenaar van Toornend Orthopaedic Services (inmiddels een onderdeel van Livit Orthopedie, red.). Zijn zoon Olav is medeaandeelhouder en directeur van Nimco Made 4 You. “Jan is als een soort ‘godfather’ voor me”, zegt Krol. “Mijn grote voorbeeld en een ontzettend waardevolle vriend. We waren een perfecte match. De vergrijzing kwam op en na hart- en vaatziekten werd diabetes volksvijand nummer één. In die tijd was dat nog een volstrekt nieuw fenomeen. Voor diabetici zijn goede schoenen essentieel. Ze hebben een verminderd tot geen gevoel in hun voeten, waardoor in eerste instantie onschuldige wondjes onopgemerkt blijven en zo ernstige gevolgen kunnen hebben. Jan had de visie en kennis, ik was de commerciële man die het kon vermarkten.”

Stretch-schoen

Naast de orthopedische tak lanceert Krol in 2003 het consumentenmerk Xsensible. “Voor Nimco ben ik de wereld rondgevlogen. Wat mij zo opviel: een van de eerste dingen die passagiers in een vliegtuig doen, is hun schoenen uittrekken. Dat is toch niet meer van deze tijd, dacht ik. Schoenen moeten net als kleding toch gewoon lekker zitten? En alle kleren zijn tegenwoordig stretch, waarom schoenen niet ook?” Nimco heeft de kennis in huis, het bedrijf heeft patent op een speciale stretchleer-technologie. Maar schoenenproducten verklaren hem voor gek als hij het plan voor een ‘stretch-schoen’ uit de doeken doet. “Ik heb ervoor moeten vechten het concept te realiseren. Dat het is gelukt, is absoluut een hoogtepunt uit mijn carrière.”

Lees ook: ‘Bij ons staat comfort voor wellness, voor goed voor jezelf zorgen’ [interview]

Emotionele bladzijde

Dieptepunten waren er ook. Het faillissement van de retailtak House of Shoes in 2012 trekt een zware wissel op het familiebedrijf. Krol omschrijft het als een ‘heel emotionele bladzijde uit het leven van mij en mijn lieve Nimco-familie’. “Gelukkig hebben we bijna iedereen kunnen herplaatsen of opnieuw in dienst kunnen nemen. We hebben ontzettend ons best gedaan om het goed af te wikkelen.” Achteraf gezien is het goed dat ze het hebben meegemaakt, zegt hij nu. “Ons huidige succesmet Xsensible heeft te maken met de teloorgang van onze winkelorganisatie. We weten wat het betekent om retailer te zijn en dat je als leverancier niet zo arrogant kunt zijn om tegen je winkeliers te zeggen: ‘Hier heb je een partij schoenen en succes ermee.’ Tegenwoordig praat iedereen over ‘partnerships’, maar daar moet ook inhoud en diepgang aan gegeven worden. We gaan heel ver voor onze retailpartners, maar daar verwachten we ook wat voor terug.”

Eendracht maakt macht

Jan en Ruud (54) Krol hebben zelf geen kinderen in het familiebedrijf, de middelste broer Max wel. Zijn oudste zoon Thomas (28) werkt als marketing coördinator voor Xsensible. Ook kinderen Domino en Isabel (beiden 21, een tweeling) staan klaar om Nimco te versterken. “Geen beslissing die je zomaar even neemt”, zegt Krol. “Het is prachtig om binnen een familiebedrijf te werken, maar ook zwaar. Je dient een groter belang en moet bereid zijn jezelf weg te cijferen als dat nodig is. Eendracht maakt macht. De mensen maken een organisatie, daar ben ik me altijd enorm bewust van geweest. Dat ga ik het meest missen, dat ik mijn Nimco-familie nu minder zal zien.”

Maar al komt hij er niet meer dagelijks over de vloer, weg is hij niet. Naast zijn eigen zaal heeft Krol een ereplaats gekregen in Nimco’s portrettengalerij, vereeuwigd naast vader Adriaan. “Ik moest wel even iets wegslikken toen het schilderij onthuld werd”, bekent Krol. “Voor mij is dit heel emotioneel om naar te kijken. Maar ook ontzettend mooi.”

Foto’s: FSA Photography