Foto’s: Zwartjes van 1883

Het kan nog, wil ondernemer André Sprangers (61) maar zeggen. Hij is samen met zijn vrouw Etna eigenaar van een van de bekendste, zo niet bekendste, schoenenwinkels van Amsterdam: Zwartjes van 1883. “De afgelopen jaren zijn zoveel lang bestaande schoenenbedrijven gestopt en ik ben bang dat er nog heel wat zullen volgen. Maar ik wil ook een ander geluid laten horen: dat er absoluut nog geld te verdienen is in onze prachtige branche en er een nieuwe generatie schoenenondernemers opstaat die dat ook ziet.”

Het bijna 140 jaar oude familiebedrijf, met vestigingen aan de Utrechtsestraat en in winkelcentrum Gelderlandplein, wordt al drie generaties door de familie Sprangers gerund en komt dit voorjaar in handen van de vierde. Sprangers draagt zijn aandelen over op dochter Juliette (24), zoon Floris (28) en zijn man Maurits Eslamdoost (29). Laatstgenoemden werken al bij het bedrijf, als adjunct-directeur en CFO. Sprangers hoopt dat Juliette zich op termijn bij haar broer en zwager aansluit. “Ze heeft gevoel voor mode en het runnen van een onderneming als de onze vraagt zoveel, dat het mooi zou zijn als ze de taken met zijn drieën kunnen verdelen. Maar op dit moment heeft ze het nog ontzettend naar haar zin in de horeca.”

Gunstig moment

Hoewel Zwartjes op papier van eigenaar wisselt, verandert er in de praktijk voorlopig weinig. De aandelen worden ondergebracht in een stichting waarvan Sprangers voorzitter wordt, wat betekent dat hij zeggenschap houdt. Ook blijft hij als directeur verantwoordelijk voor de dagelijkse leiding. “Op termijn draag ik alle zaken over”, zegt hij. “Ik ben niet van plan om tot mijn zeventigste in de winkel te staan. Maar voor nu vind ik het werk nog veel te leuk om te stoppen.”

Waarom dan nu al een aandelenoverdracht? Simpel, zegt Sprangers: het is financieel gunstig. Zwartjes kan dit jaar nog gebruik maken van de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR/BOF). Het gaat om een regeling waarbinnen familiebedrijven fiscaal voordeliger via schenking of vererving aan de volgende generatie kunnen worden doorgegeven, mits zij de onderneming tenminste vijf jaar voortzetten. Daar komt bij dat de waarde van de bedrijfsaandelen door de afgelopen coronajaren (‘niet de meest succesvolle ooit’) lager uitvalt. “Een combinatie van factoren die maakt dat we de zaken op dit moment zonder al te exorbitant hoge kosten aan de kinderen kunnen overdragen”, zegt Sprangers. “Voor ons is het niet belangrijk wat de uiteindelijke prijs wordt. Mijn vrouw en ik zijn voor ons pensioen niet afhankelijk van de verkoop van de zaak.”

Geen uitverkooprekken meer

De ondernemer gaf het zelf al aan: de afgelopen jaren sloten veel schoenenwinkels mede door gebrek aan opvolging de deuren. Hoe is het Sprangers wel gelukt om een nieuwe generatie warm te maken voor het schoenenvak? “Ons verdienmodel is gezond”, zegt hij. “Onze doelstelling is om onze producten zoveel mogelijk voor de volle prijs en marge te verkopen. Daarom hebben we eind vorig jaar afscheid genomen van de uitverkoop. Onder het motto: wie geen rommel heeft, hoeft niet veel op te ruimen. We beperken ons tot een permanente online outlet (zwartjes.nl/outlet) voor trendgevoelige modellen van voorgaande seizoenen. Geen uitverkooprekken in de winkels meer.”

‘Ons motto: wie geen rommel heeft, hoeft niet veel op te ruimen’

Zwartjes van 1883 kan dit volgens Sprangers doen door het onderscheidende concept en assortiment. De schoenenzaak focust op kwaliteitsproducten in het hoogsegment, hoofdzakelijk van Europese makelij, en is gespecialiseerd in geklede en zakelijke modellen voor mannen en vrouwen. Een markt waar de afgelopen twee jaar weinig brood in zat, maar die nu door alle inhaalfeesten volop aan het aantrekken is. “En dan valt ineens op hoe weinig aanbieders er nog maar zijn overgebleven”, zegt Sprangers. “Neem zwarte lakschoenen voor onder een smoking: waar vind je die tegenwoordig nog?”

Geurkaarsen en wijn

Private label is een belangrijke pijler binnen de strategie. Sprangers zet steeds meer in op eigen productie, tot de verzorgingsartikelen aan toe. Zodat het bedrijf niet mee hoeft als concurrenten online afprijzen én om hiaten in het assortiment op te vullen. “Onze mannenschoenencollectie valt min of meer uiteen in twee prijsniveaus: merken als Van Bommel en Magnanni met prijzen tot 300 euro, en merken Crockett & Jones en Santoni met prijzen vanaf 600 tot 700 euro. Daartussen zit eigenlijk niets”, zegt Sprangers. “Dat gat gaan we met een nieuw eigen label dichten. Wat direct een mooie kans is om onder die naam met andere productgroepen te experimenteren, zoals bijvoorbeeld geurkaarsen en wijn. Producten die qua uitstraling en gevoel perfect bij ons concept passen.”

Een tweede belangrijke factor is dat Zwartjes de coronacrisis schuldenvrij is doorgekomen. “We hebben alles op alles gezet om geen belastinguitstel of krediet te hoeven aanvragen”, vertelt Sprangers. “Gelukkig konden we de salarissen van onze medewerkers en andere vaste lasten mede dankzij de overheidssteun blijven betalen. De enige schuld die we hebben, is bij de holding zelf, en die zijn we alweer aan het aflossen.” De schuldenlast is volgens Sprangers een groot probleem in de sector. “De bedragen zijn hoog en de tijd die het kost om ze af te lossen is lang. En van welk geld betaal je zo’n schuld terug, als je voor corona al niet winstgevend was?”

Landelijke naamsbekendheid

En wat ook meespeelt nu de oorlog in Oekraïne de inflatie tot recordhoogtes jaagt: voor de klanten van Zwartjes speelt geld geen rol. “Dit klinkt misschien cru, maar de mensen die moeten bezuinigen omdat hun gasrekening door het dak gaat, zijn niet onze klanten. Onze klanten wonen in huizen die zijn afbetaald – en al dan niet recent geïsoleerd – en rijden in een auto van de zaak met benzinepas. Sinds de heropening van de samenleving wordt er zó enorm gespendeerd. Kijk alleen al naar de restaurants; die zitten avond aan avond vol.”

‘Zowel online als in de winkels kunnen we in omzet groeien’

Met de nieuwe generatie aan boord voorziet Sprangers een bloeiende toekomst voor het familiebedrijf. “Zowel online als in de winkels kunnen we in omzet groeien. Klanten komen tegenwoordig zó gericht en goed voorbereid binnen; daardoor is ruimte ontstaan om binnen dezelfde tijd meer mensen te helpen. Die mensen moeten ons wel weten te vinden en daarom werken we hard aan het vergroten van onze landelijke naamsbekendheid. Met Google, maar we hebben ook een campagne lopen via BNR en adverteren in relevante printmedia. We hebben voldoende schaalgrootte om zaken professioneel op te pakken, maar zijn ook klein genoeg om zelf op alle vlakken direct betrokken te kunnen blijven. Dat is onze kracht: ik heb nooit een filiaalbedrijf willen worden en dat willen mijn kinderen ook niet.”