Beeld: Cottonbro via Pexels

Ruim zeshonderd Nederlandse (web)winkels bieden kopers de mogelijkheid tot ‘Koop nu, betaal later’. Handig voor de klant en de detaillist, maar de Autoriteit Financiële Markten (AFM) ziet een probleem nu steeds meer klanten hierdoor in de financiële problemen komen. De AFM dringt aan op meer wetgeving, meldt de NOS. Volgens schuldhulpverleners is dat hard nodig. Zij spreken van ‘een explosie van schulden.’

Webwinkels die de mogelijkheid om later te betalen aanbieden, maken vooral gebruik van de diensten van Klarna. Het Zweedse bedrijf is de grootste aanbieder met ruim vijfhonderd Nederlandse klanten, onder wie kledingwinkels als H&M en Zeeman. Riverty heeft honderd bedrijven als klant, waaronder Blokker, Scapino en BCC. Bij deze bedrijven kunnen klanten ervoor kiezen om hun bestellingen pas na 30 tot 45 dagen te betalen, iets waar jaarlijks tientallen miljoenen keren gebruik van wordt gemaakt.

Risico’s

Daar zijn risico’s aan verbonden. Voor wie op tijd betaalt, is er geen probleem. Eén op de vijf klanten betaalt echter te laat en krijgt daarop te maken met boetes en incassokosten. Die zouden volgens AFM zo’n 20 tot 40 procent van de totale omzet van afterpaybedrijven bedragen. De financiële waakhond constateert in het meest recente jaarverslag dat deze kosten voor de consument onduidelijk en bovendien mogelijk onrechtmatig zijn.

Schulden

Het aantal mensen in de schuldhulpverlening met een schuld bij Klarna of Riverty is de afgelopen vijf jaar verdubbeld. “Dit schreeuwt om maatregelen”, zegt Albert Nijholt, directeur van schuldhulpbedrijf Plangroep tegen NOS. “Het zijn allemaal mensen die al andere schulden hebben. In sommige gevallen klappen hierdoor bestaande schuldregelingen. Er is echt bescherming nodig tegen dit soort diensten.”

Den Haag is hier inmiddels ook van doordrongen. Volgens Franc Weerwind, minister voor Rechtsbescherming, moet er voor de zomer een Europees plan liggen waardoor de diensten worden bestempeld als consumptief krediet, met de bijhorende regels. Iets dat nu niet het geval is. Omdat nieuwe wetgeving maken doorgaans lang duurt, vraagt Weerwind de aanbieders om zelfregulering. De bedrijven beloven nog deze maand met een plan van aanpak te komen. Riverty heeft inmiddels een voorstel gedaan.

Echt een dilemma

De vraag wat bedrijven zelf kunnen doen om problemen bij hun klanten te voorkomen werd door de NOS ook aan kledingbedrijven gesteld. Waar H&M vooral de positieve punten van de betaalmethode ziet, trekt Zeeman zich de kritiek wel aan. “Wij volgen dit zelf ook kritisch”, zegt een woordvoerder. “We hebben toevallig twee weken geleden nog de cijfers doorgenomen met Riverty.” Het is volgens het bedrijf ‘echt een dilemma’. Zeeman zegt zich ervan bewust te zijn dat de service ‘ook een risico kan zijn voor het deel van onze klanten dat financieel kwetsbaar is’.