Foto: Christian Wiediger via Unsplash

Retailers kampen met een verminderde vraag naar hun producten, licht Gerarda Westerhuis, sectoreconoom Leisure & Retail bij ABN Amro, toe in het rapport. In tijden van crises loopt ook de vraag naar duurzame consumptiegoederen terug. Daaronder vallen bijvoorbeeld elektronica en meubels, maar ook kleding en schoenen. Westerhuis: “Kenmerkend aan deze producten is dat ze niet zo essentieel zijn als voeding en het verwarmen van een huis en dat ze vaak gepaard gaan met relatief grote uitgaven”, aldus Westerhuis.

Hogere salarissen, duurdere inkoop

De vraagafname wordt weerspiegeld in de extreem lage bereidheid van consumenten om grote aankopen te doen (-62 in oktober, CBS). Een tweede factor die de winstmarges onder druk zet zijn de gestegen kosten waarmee veel winkeliers te maken krijgen. Nu al leidt de krappe arbeidsmarkt voor 14 procent van de detaillisten tot een duidelijke stijging in de loonkosten, blijkt uit de conjunctuurenquête van het CBS. En met ingang van 2023 zullen de salarissen nog verder stijgen door de verhoging van het minimumloon.

De gestegen energieprijzen spelen veel ondernemers eveneens parten. Vooral door de duurdere inkoop, zegt Westerhuis. “Omdat toeleveranciers een deel van de kostenstijgingen voor energie, grondstoffen, verpakkingen en transport doorberekenen aan de retailer. De belangrijkste daarbij is of de retailer deze gestegen kosten op zijn beurt kan doorberekenen aan de consument. 45 procent van de ondernemers geeft aan dit niet of nauwelijks te kunnen doen.”

Economie krimpt

Gevolg is dat de retail in 2023 naar verwachting met 0,5 procent krimpt ten opzichte van een jaar eerder, waar de sector in 2022 stabiel bleef en in 2021 een bescheiden plus van 1 procent kon bijschrijven. Ook branches als de industrie, vastgoed en leisure wachten volgens ABN Amro een zwaar jaar. Dit alles resulteert in een lagere groei voor de economie als geheel: van 4,6 procent in 2022 naar 0,7 procent in 2023.

Toch zijn er volgens het rapport ook lichtpunten. De prijzen van grondstoffen en energie zijn sinds een aantal maanden licht gedaald en de internationale bevoorradingsketens lijken zich te herstellen, wat onder meer te zien is in de dalende prijzen voor containervervoer.